
🔷 विषयसूची
- परिचय
- योजनेचा उद्देश
- अर्ज करण्याची टप्प्याटप्प्याची प्रक्रिया
- पात्रता निकष
- आवश्यक कागदपत्रे
- श्रेणीप्रमाणे लाभ
- शिष्यवृत्ती रक्कम – ₹४८,००० पर्यंत
- अर्जाची स्थिती कशी तपासावी
- महत्त्वाच्या सूचना
- निष्कर्ष
- DISCLAIMER
1. परिचय
अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST) आणि इतर मागासवर्गीय (OBC) विद्यार्थ्यांसाठी भारत सरकारकडून दरवर्षी शैक्षणिक मदत म्हणून शिष्यवृत्ती योजना राबवली जाते. SC, ST, OBC शिष्यवृत्ती योजना २०२५ या योजनेचा उद्देश आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल पार्श्वभूमीतील विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी आवश्यक ती आर्थिक मदत उपलब्ध करून देणे हा आहे.
2. योजनेचा उद्देश
- गरीब व सामाजिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील विद्यार्थ्यांना शिक्षणाची समान संधी देणे
- शिक्षणात अडथळा येऊ नये यासाठी आर्थिक मदत करणे
- ग्रामीण, आदिवासी, दुर्गम भागातील विद्यार्थ्यांना मुख्य प्रवाहात आणणे
- मुली व दिव्यांग विद्यार्थ्यांना प्रोत्साहन देणे
3. अर्ज करण्याची टप्प्याटप्प्याची प्रक्रिया
टप्पा १: आवश्यक कागदपत्रांची तयारी
- आधार कार्ड
- जात प्रमाणपत्र
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- बँक पासबुक (IFSC कोडसहित)
- पासपोर्ट साइज फोटो
- मागील वर्षाचे गुणपत्रक
- शाळा/कॉलेजचे बोनाफाइड प्रमाणपत्र
टप्पा २: ऑनलाइन नोंदणी
- अधिकृत पोर्टलवर “New Registration” पर्याय निवडा
- वैयक्तिक माहिती, मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी, आधार क्रमांक इत्यादी भरा
- युजरनेम व पासवर्ड मिळवा – ते सुरक्षित ठेवा
टप्पा ३: लॉगिन करून अर्ज करा
- प्राप्त युजरनेम व पासवर्डने लॉगिन करा
- “Apply for Scholarship” पर्याय निवडा
- योग्य योजना निवडा (SC/ST/OBC)
- संपूर्ण फॉर्म भरून आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- फॉर्म तपासून Submit करा
- अर्जाची प्रिंट किंवा PDF सेव्ह करून ठेवा
4. पात्रता निकष
निकष | तपशील |
---|---|
जात | उमेदवार SC, ST किंवा OBC श्रेणीतील असावा |
शैक्षणिक संस्था | शासनमान्य शाळा/कॉलेज/संस्था असावी |
अभ्यासक्रम | शालेय, पदवी, पदव्युत्तर, व्यावसायिक वा तांत्रिक |
शैक्षणिक पात्रता | मागील वर्ष उत्तीर्ण असणे आवश्यक |
वार्षिक उत्पन्न | कुटुंबाचे उत्पन्न ₹८,००,००० पेक्षा कमी असावे (राज्यानुसार वेगवेगळे असू शकते) |
5. आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- जात प्रमाणपत्र
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- मागील वर्षाचे गुणपत्रक
- बँक पासबुकची झेरॉक्स
- शाळा/कॉलेजचा बोनाफाइड
- पासपोर्ट साइज फोटो
- दिव्यांग असल्यास त्याचे प्रमाणपत्र
6. श्रेणीप्रमाणे लाभ
- SC/ST विद्यार्थ्यांना विशेष वाढीव लाभ
- OBC विद्यार्थ्यांना निश्चित लाभ, पात्रतेनुसार
- मुलींना अतिरिक्त प्रोत्साहन रक्कम
- दिव्यांग विद्यार्थ्यांना अतिरिक्त सहाय्य
- ग्रामीण/आदिवासी भागातील विद्यार्थ्यांना वेगळा लाभ
7. शिष्यवृत्ती रक्कम – ₹४८,००० पर्यंत
शिक्षणाचा टप्पा | वार्षिक शिष्यवृत्ती |
---|---|
इयत्ता 1 ते 8 | ₹3,500 |
इयत्ता 9 ते 12 | ₹6,000 |
पदवी अभ्यासक्रम | ₹8,000 |
पदव्युत्तर अभ्यासक्रम | ₹10,000 |
व्यावसायिक/तांत्रिक अभ्यास | ₹12,000 – ₹15,000 |
वाढीव लाभ | मुली, दिव्यांग, गुणवंत विद्यार्थ्यांसाठी ₹5,000 पर्यंत जादा |
योजनेच्या कालावधीत विद्यार्थ्याला एकूण ₹४८,००० पर्यंत शिष्यवृत्ती मिळू शकते.
8. अर्जाची स्थिती कशी तपासावी
- लॉगिन करून “Track Application” मध्ये अर्जाची स्थिती पाहता येते
- संबंधित शाळा/कॉलेजद्वारे अर्ज पडताळणी होते
- बँक डिटेल्स चुकीचे असल्यास अर्ज फेटाळला जाऊ शकतो
- मोबाईल/ईमेलवर सूचना प्राप्त होतात
- गरज असल्यास अर्ज सुधारता येतो
9. महत्त्वाच्या सूचना
- शिष्यवृत्ती अर्जासाठी कोणतीही फी नाही
- अधिकृत पोर्टलवरूनच अर्ज करा
- आवश्यक कागदपत्रे स्कॅन करून योग्य फॉरमॅटमध्ये अपलोड करा
- अर्ज वेळेत सादर करा – शेवटच्या तारखेची वाट न पाहता
- सर्व माहिती काळजीपूर्वक भरा, चुकीची माहिती टाळा
10. निष्कर्ष
SC, ST, OBC शिष्यवृत्ती योजना २०२५ ही योजना गरीब, मागास आणि ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांसाठी शिक्षणात महत्त्वाचा आधार आहे. जर तुम्ही या योजनेंतर्गत पात्र असाल, तर योग्य ते कागदपत्र तयार ठेवून आजच अर्ज करा. ही आर्थिक मदत तुमच्या शिक्षणातील अडथळा दूर करून उज्ज्वल भविष्य घडवण्यास मदत करू शकते.
11. DISCLAIMER
हा लेख केवळ माहिती व शैक्षणिक हेतूसाठी आहे. आम्ही SC, ST, OBC शिष्यवृत्ती योजना २०२५ संदर्भातील अचूक व अद्ययावत माहिती देण्याचा प्रयत्न करतो, परंतु योजनेच्या पात्रता, लाभ, अंतिम दिनांक व प्रक्रिया यामध्ये शासकीय सूचनांनुसार बदल होऊ शकतात.
आमचा कोणत्याही सरकारी संस्था किंवा अधिकृत यंत्रणेशी संबंध नाही. आम्ही या माहितीबदल्यात कोणताही मोबदला घेत नाही. शासकीय शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करणे पूर्णतः मोफत आहे. कोणीही अर्ज भरण्यासाठी किंवा प्रक्रिया पार पाडण्यासाठी पैसे मागितले, तर त्याचा स्वीकार करू नका.
आम्ही अर्ज प्रक्रिया करत नाही वा शिष्यवृत्ती मिळण्याची हमी देत नाही. विद्यार्थ्यांनी अधिकृत शासकीय स्रोतांशी संपर्क साधावा आणि तेथील अचूक माहिती तपासावी.
ही माहिती वाचून अर्ज करताना पूर्ण जबाबदारी तुमची असेल. चुकीच्या माहितीमुळे होणाऱ्या नुकसानीस आम्ही जबाबदार राहणार नाही.