Uncategorized

Labor Card Kaise Banaye 2025

Advertising
Advertising

भारत सरकार ने असंगठित क्षेत्र के श्रमिकों के लिए ई-श्रम कार्ड योजना शुरू की है, जिससे उन्हें विभिन्न सरकारी योजनाओं का लाभ मिल सके। यह कार्ड असंगठित क्षेत्र के श्रमिकों को एक विशिष्ट पहचान प्रदान करता है और उन्हें सामाजिक सुरक्षा योजनाओं से जोड़ता है। असंगठित क्षेत्र के मजदूर कैसे ऑनलाइन और ऑफलाइन तरीके से श्रमिक कार्ड के लिए आवेदन कर सकते हैं। स्टेप-बाय-स्टेप प्रक्रिया, ज़रूरी दस्तावेज, पात्रता, लाभ और सरकारी योजनाओं से मिलने वाले फायदे को आसान भाषा में समझाया गया है। इसके साथ ही आवेदन करने का Official Link और CSC केंद्र पर आवेदन की जानकारी भी शामिल है। यदि आप मजदूर हैं और सरकारी योजनाओं का लाभ लेना चाहते हैं, तो यह लेख आपके लिए बहुत उपयोगी है।

✅श्रमिक कार्ड के लाभ

  1. दुर्घटना बीमा: ₹2 लाख तक का बीमा कवर।
  2. पेंशन योजना: 60 वर्ष की आयु के बाद ₹3,000 मासिक पेंशन।
  3. सरकारी योजनाओं का लाभ: प्रधानमंत्री आवास योजना, आयुष्मान भारत योजना आदि का सीधा लाभ।
  4. रोजगार के अवसर: सरकारी और निजी क्षेत्र में रोजगार के अवसरों की जानकारी।
  5. शिक्षा और स्वास्थ्य सहायता: बच्चों की शिक्षा और स्वास्थ्य सेवाओं में सहायता

✅पात्रता मानदंड

  • आयु: 16 से 59 वर्ष के बीच।
  • नागरिकता: भारतीय नागरिक होना आवश्यक।
  • कार्य क्षेत्र: असंगठित क्षेत्र में कार्यरत होना चाहिए।
  • EPFO/ESIC सदस्यता: EPFO या ESIC के सदस्य नहीं होने चाहिए।
  • बैंक खाता: स्वयं के नाम से बैंक खाता होना चाहिए।
  • मोबाइल नंबर: आधार से लिंक मोबाइल नंबर होना चाहिए।

✅आवश्यक दस्तावेज

  1. आधार कार्ड
  2. बैंक पासबुक की प्रति
  3. पासपोर्ट साइज फोटो
  4. मोबाइल नंबर (आधार से लिंक)
  5. निवास प्रमाण पत्र
  6. शैक्षणिक योग्यता प्रमाण पत्र (यदि हो)

✅ऑनलाइन आवेदन प्रक्रिया

  1. वेबसाइट पर जाएं: https://eshram.gov.in पर जाएं।
  2. सेल्फ रजिस्ट्रेशन: “Self Registration” पर क्लिक करें।
  3. मोबाइल नंबर दर्ज करें: आधार से लिंक मोबाइल नंबर और कैप्चा कोड दर्ज करें।
  4. OTP सत्यापन: मोबाइल पर प्राप्त OTP दर्ज करें।
  5. व्यक्तिगत जानकारी भरें: नाम, जन्मतिथि, लिंग, पता आदि जानकारी भरें।
  6. बैंक विवरण दर्ज करें: बैंक खाता संख्या और IFSC कोड दर्ज करें।
  7. दस्तावेज अपलोड करें: आवश्यक दस्तावेज अपलोड करें।
  8. फॉर्म सबमिट करें: सभी जानकारी की जांच करके फॉर्म सबमिट करें।
  9. UAN प्राप्त करें: सबमिट करने के बाद आपको 12 अंकों का यूनिवर्सल अकाउंट नंबर (UAN) मिलेगा।

✅ऑफलाइन आवेदन प्रक्रिया

  1. नजदीकी CSC केंद्र पर जाएं: अपने नजदीकी कॉमन सर्विस सेंटर (CSC) पर जाएं।
  2. दस्तावेज साथ लें: आधार कार्ड, बैंक पासबुक, पासपोर्ट साइज फोटो आदि दस्तावेज साथ लें।
  3. फॉर्म भरें: CSC ऑपरेटर की सहायता से फॉर्म भरें।
  4. OTP सत्यापन: मोबाइल पर प्राप्त OTP से सत्यापन करें।
  5. फॉर्म सबमिट करें: सभी जानकारी की जांच करके फॉर्म सबमिट करें।
  6. UAN प्राप्त करें: सबमिट करने के बाद आपको 12 अंकों का यूनिवर्सल अकाउंट नंबर (UAN) मिलेगा।

✅आवेदन की स्थिति जांचें

  1. वेबसाइट पर जाएं: https://eshram.gov.in पर जाएं।
  2. “Update/Download e-Shram Card” पर क्लिक करें
  3. मोबाइल नंबर दर्ज करें: आधार से लिंक मोबाइल नंबर दर्ज करें।
  4. OTP सत्यापन: मोबाइल पर प्राप्त OTP दर्ज करें।
  5. कार्ड डाउनलोड करें: आपका ई-श्रम कार्ड स्क्रीन पर दिखाई देगा, जिसे आप डाउनलोड कर सकते हैं।

✅महत्वपूर्ण लिंक

  • आधिकारिक वेबसाइट: https://eshram.gov.in
  • हेल्पलाइन नंबर: 14434 (टोल-फ्री)

निष्कर्ष: श्रमिक कार्ड असंगठित क्षेत्र के श्रमिकों के लिए एक महत्वपूर्ण दस्तावेज है, जो उन्हें विभिन्न सरकारी योजनाओं का लाभ प्राप्त करने में सहायता करता है। इस कार्ड के माध्यम से श्रमिकों को सामाजिक सुरक्षा, बीमा, पेंशन, और अन्य लाभ मिलते हैं। यदि आप असंगठित क्षेत्र में कार्यरत हैं, तो जल्द से जल्द अपना श्रमिक कार्ड बनवाएं और सरकारी योजनाओं का लाभ उठाएं।

Advertising

यहाँ “Shramik Card Kaise Banaye 2025” से संबंधित अक्सर पूछे जाने वाले प्रश्न (FAQs) दिए गए हैं, जो पाठकों को और बेहतर तरीके से समझने में मदद करेंगे:

📌 अक्सर पूछे जाने वाले प्रश्न (FAQs)

✅1. ई-श्रम कार्ड क्या है?

उत्तर: ई-श्रम कार्ड भारत सरकार द्वारा असंगठित क्षेत्र के श्रमिकों के लिए जारी किया गया एक पहचान पत्र है। इसमें 12 अंकों का यूनिक नंबर (UAN) होता है, जो श्रमिकों को विभिन्न सरकारी योजनाओं से जोड़ता है।

✅2. ई-श्रम कार्ड कौन बनवा सकता है?

उत्तर: 16 से 59 वर्ष की आयु के वे सभी भारतीय नागरिक जो असंगठित क्षेत्र में काम करते हैं (जैसे कि मजदूर, घरेलू कामगार, रिक्शा चालक, दिहाड़ी मजदूर, निर्माण कार्यकर्ता आदि) और EPFO या ESIC के सदस्य नहीं हैं।

✅3. ई-श्रम कार्ड के लिए ऑनलाइन आवेदन कैसे करें?

उत्तर:

  1. eshram.gov.in पर जाएं
  2. “Self Registration” पर क्लिक करें
  3. आधार से लिंक मोबाइल नंबर दर्ज करें
  4. OTP के जरिए लॉगिन करें
  5. जरूरी विवरण भरें
  6. दस्तावेज अपलोड करके सबमिट करें

✅4. ई-श्रम कार्ड के लिए ऑफलाइन आवेदन कैसे करें?

उत्तर: आप नजदीकी CSC (Common Service Centre) या जन सेवा केंद्र पर जाकर आवश्यक दस्तावेजों के साथ आवेदन कर सकते हैं। CSC ऑपरेटर आपकी जानकारी सिस्टम में भरकर कार्ड बनवाने में मदद करेगा।

✅5. ई-श्रम कार्ड के लिए कौन-कौन से दस्तावेज जरूरी हैं?

उत्तर:

  • आधार कार्ड
  • बैंक खाता पासबुक
  • मोबाइल नंबर (आधार से लिंक)
  • पासपोर्ट साइज फोटो
  • निवास प्रमाण पत्र

✅6. ई-श्रम कार्ड बनवाने में कितना समय लगता है?

उत्तर: ऑनलाइन प्रक्रिया पूरी करने के बाद तुरंत UAN नंबर जारी हो जाता है और आप तुरंत ई-श्रम कार्ड डाउनलोड कर सकते हैं।

✅7. ई-श्रम कार्ड की वैधता कितनी है?

उत्तर: यह कार्ड लाइफटाइम वैध होता है। लेकिन अगर आपकी कोई जानकारी (जैसे पता, मोबाइल नंबर, आदि) बदलती है, तो अपडेट करना आवश्यक होता है।

✅8. क्या ई-श्रम कार्ड बनवाने के लिए कोई शुल्क लगता है?

उत्तर: ई-श्रम कार्ड बनवाना पूरी तरह नि:शुल्क है। चाहे आप ऑनलाइन बनवाएं या CSC केंद्र से।

✅9. ई-श्रम कार्ड से क्या फायदे मिलते हैं?

उत्तर:

  • ₹2 लाख तक का दुर्घटना बीमा
  • भविष्य में मिलने वाली पेंशन योजना का लाभ
  • प्रधानमंत्री आवास योजना, आयुष्मान भारत जैसी योजनाओं में प्राथमिकता
  • नौकरी और कौशल प्रशिक्षण की जानकारी
  • श्रमिक कल्याण योजनाओं से सीधा जुड़ाव

✅10. क्या एक व्यक्ति एक से अधिक ई-श्रम कार्ड बनवा सकता है?

उत्तर: नहीं, एक व्यक्ति सिर्फ एक ही यूनिक ई-श्रम कार्ड बनवा सकता है। आधार से जुड़ा होने के कारण डुप्लिकेट की अनुमति नहीं होती।

✅11. अगर आधार से लिंक मोबाइल नंबर नहीं है तो क्या करें?

उत्तर: आपको पहले नजदीकी आधार केंद्र में जाकर अपना मोबाइल नंबर अपडेट कराना होगा, फिर ही आप ई-श्रम कार्ड के लिए आवेदन कर पाएंगे।

✅12. ई-श्रम कार्ड अपडेट कैसे करें?

उत्तर:

  1. eshram.gov.in पर जाएं
  2. “Update e-Shram” ऑप्शन पर क्लिक करें
  3. मोबाइल नंबर से लॉगिन करें
  4. आवश्यक बदलाव करें और सबमिट करें

✅13. ई-श्रम कार्ड कैसे डाउनलोड करें?

उत्तर:

  1. eshram.gov.in पर जाएं
  2. “Already Registered” > “Download UAN Card” पर क्लिक करें
  3. OTP से लॉगिन करें
  4. कार्ड PDF फॉर्मेट में डाउनलोड करें

✅14. ई-श्रम कार्ड से किस प्रकार की पेंशन योजना जुड़ी है?

उत्तर: ई-श्रम कार्डधारक प्रधानमंत्री श्रम योगी मानधन योजना (PM-SYM) के तहत 60 वर्ष की उम्र के बाद ₹3,000 मासिक पेंशन के पात्र हो सकते हैं।

✅15. ई-श्रम कार्ड योजना कब शुरू हुई थी?

उत्तर: यह योजना 26 अगस्त 2021 को शुरू की गई थी, लेकिन 2025 में भी यह योजना जारी है और नए लाभों के साथ अपडेट हो रही है।

अगर आपके मन में और कोई सवाल हो तो आप eshram.gov.in पर विज़िट कर सकते हैं या हेल्पलाइन नंबर 14434 पर संपर्क कर सकते हैं।

Advertising

Related Posts

Apply for Labour Card 2025 : 100% FREE

Advertising உள்ளடக்கம்: 1. e-Shram Card என்றால் என்ன? e-Shram Card என்பது மத்திய அரசால் தொடங்கப்பட்டுள்ள ஒரு தேசியதர பட்டியலிடும் திட்டம் ஆகும். இது ஒழுங்கற்ற துறையில் (Unorganised Sector) பணிபுரியும் தொழிலாளர்களை பதிவு செய்வதற்காக உருவாக்கப்பட்டுள்ளது. இத்திட்டத்தின் மூலம் தொழிலாளர்கள் ஒரு தனித்துவமான அடையாள எண்ணுடன் (Universal Account Number – UAN)...

Advertising Advertising Advertising

Download Signature Maker App – Create Your Custom Signature

Advertising Your signature is more than just a scribble at the end of a document—it’s a reflection of your identity. Whether you’re signing business contracts, personal letters, or digital documents, having a personalized and visually appealing signature adds a professional...

Check Your FASTag Balance Using PhonePe and Google Pay

Advertising With the rise of digital transactions, services like FASTag have revolutionized the toll payment system on Indian highways. FASTag, an electronic toll collection system, helps users pay toll fees without stopping at the toll plaza, saving time and reducing...

How to Find Ayushman Card Hospital List 2025

Advertising In 2025, the Ayushman Bharat Pradhan Mantri Jan Arogya Yojana (AB-PMJAY) continues to be a cornerstone of healthcare accessibility in India, aiming to provide free health coverage at the point of service for the country’s poorest families. For beneficiaries...

Apply for Labour Card 2025 : Online 100% FREE

Advertising 🔷 ലേഖനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന വിഷയങ്ങൾ: 1. e-Shram Card എന്താണ്? e-Shram Card എന്നത് ഇന്ത്യയുടെ തൊഴിലാളി മന്ത്രാലയം ആരംഭിച്ച ഒരു പ്രധാന പദ്ധതിയാണ്. അസംഘടിത മേഖലയിലുള്ള തൊഴിലാളികളെ ദേശീയതലത്തിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്യുന്നതിനും അവരുടെ വിവരങ്ങൾ统一 ചെയ്യുന്നതിനും വേണ്ടിയാണ് ഈ കാർഡ്. അസംഘടിത മേഖലയിലെ തൊഴിലാളികൾക്ക് സാമൂഹിക സുരക്ഷാ പദ്ധതികളിൽ നേരിട്ട് ഉൾപ്പെടാനായി ഒരു...

Google Earth : View Your Home/Village in 3D and Live

Advertising Google Earth একটি শক্তিশালী টুল যা আপনাকে বিশ্বের যেকোনো স্থান 3D-তে দেখতে সাহায্য করে। এটি স্যাটেলাইট ইমেজ, এয়ারিয়াল ফটোগ্রাফি এবং জিওগ্রাফিকাল ডেটা ব্যবহার করে একটি ভার্চুয়াল গ্লোব তৈরি করে। আপনি এটি ব্যবহার করে আপনার বাড়ি, স্কুল, অফিস বা প্রিয়...

View Your Home in 3D online : Google Earth

Advertising இந்த வழிகாட்டியில், Google Earth ஐப் பயன்படுத்தி உங்கள் வீடுகளைக் 3D முறையில் எப்படி காண்பது என்பதை பற்றி விரிவாக தெரிந்துகொள்ளலாம். Google Earth என்பது ஒரு அற்புதமான மென்பொருள் ஆகும், இது உலகின் பல பகுதிகளை 3D மாடல்களில் காட்டுகிறது. உங்களின் வீடு, உங்கள் அயலுக்கு உள்ள பகுதிகள், பிரபலமான மண்ணீரு மலைகள்...

All Punjabi Movies App Download On Your Mobile – FREE

Advertising ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਦਿਲ ਛੂਹਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਗਭੀਰ ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਹੱਸਣ-ਹਸਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹਾਸਾ ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਖਾਸ ਪਛਾਣ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਜਾਂ ਡੀਵੀਡੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ...

Gujarati Voice – Android App to Convert Gujarati Voice/Speech to Text

Advertising આજના ડિજિટલ યુગમાં, ભાષાની અડચણ એક મોટું અવરોધ નથી. હવે, સ્માર્ટફોન અને અદ્યતન ટેકનોલોજી સાથે આપણે કોઈ પણ ભાષામાં લખાણ સરળતાથી બનાવી શકીએ છીએ. ખાસ કરીને જો તમે ગુજરાતી ભાષા વાપરતા હો અને તમને ઝડપથી તમારા અવાજને લખાણમાં બદલી...